Kroz Kikače su u prošlosti prolazili značajni putevi koji su povezivali između ostalog i Tuzlu i Zvornik. U ranijim periodima tj. do dolaska Osmanlija, nema pisanih tragova o putnim komunikacijama kroz ovo naselje.
Međutim, sama činjenica da postoje materijalni ostaci iz srdenjeg vijeka kao i toponimi iz tog perioda te povoljan geografski položaj, upućuje na to da je ovo mjesto bilo naseljeno i u ranijim periodima i da je postojala putna komunikacija ili više njih koje su povezivale sa drugim naseljima.
Jedna od putnih komunikacija koja se spominje u historijskim izvorima je tzv. Pašin put koji je povezivao Tuzlu i Zvornik a prolazio je između ostalog i kroz Kikače, tj. između Kikača i Babine Luke i izlazio na Vis i Požarnicu do Tuzle.
Druga putna komunikacija iz osmanskog perioda je prolazila dolinom kroz današnje Donje Kikače dolinom rijeke Gribaje. Danas je ta komunikacija samo djelimično u funkciji. Veći dio uzurpiran i danas se nalazi u privatnom posjedu. Razlog uzurpacije ove komunikacije je što je ona izgubila svoj značaj sa trasiranjem nove putne komunikacije za vrijeme austrougarske uprave.
Nova austrougarska cesta trasirana je kroz Kikače bliže rijeci Gribaji u odnosu na raniju putnu komunikaciju iz osmanskog perioda. Udaljenost između stare putne komunikacije iz osmanskog perioda i mlađe iz austrougarske uprave, je mala i u prosjeku iznosi oko 30 metara.
Putna komunikacija iz osmanskog perioda kroz Kikače se kretala putem kroz današnje tzv. Fehratoviće (i danas je ova putna komunikacija u funkciji), zatim je prolazila kroz njive zvane Ugar (ovaj dio putne komunikacije je danas uzurpiran), potom izlazila na današnji put za tzv. Gornje sakiće. Trasa je dalje išla iznad nekadašnje društvene prodavnice te kroz ramor, tj. današnje Mujanoviće (i ovaj dio je uzurpiran) i izlazila na današnji put za mezarje Kavgara, tj. trasa je išla u današnji zaselak Kikača Poljanu te skretala kroz današanje naseljeno mjesto Zabran, tj. pripajala se tzv. Pašinom putu koji se preko Visa i Požarnice u konačnici vezao za Tuzlu.
Put iz austrougarskog perioda, perioda koji je između ostalog prolazio i kroz Kikače a povezivao je Tuzlu sa Zvornikom, bio je u kategoriji današnjih magistralnih puteva.
Kroz Kikače je taj put trasiran kroz Čifluk i uglavnom je pratio staru putnu komunikaciju iz osmanskog perioda. Prije lokalnog mezarja Kavgara, put iz austrougarskog perioda se odvaja od ranije putanje i prolazi tj. presijeca mezarje kavgara te naglo skreće prema Visu i Požarnici, tj. prema Tuzli. Sve do 1984. godine ova putna komunikacija je bila u kategoriji magistralnog puta Tuzla-Zvornik.
Godine 1984. Izgrađen je i pušten u upotrebu novi magistralni put Tuzla-Simin Han-Čaklovići-Kalesija-Zvornik. Time je putna komunikacija kroz Kikače izgubila svoj raniji značaj i danas služi potrebama stanovništva Kikača, babine Luke, Donjeg i Gornjeg Hrasna.
Pruga – Štreka u Kikačima
Pored osmanskog puta koji je austrougarska uprava izgradila koji je povezivao Tuzlu sa Zvornikom a koji je prolazio i kroz Kikače. Austro-Ugarska je pred kraj svoje vladavine, odnosno pred Prvi svjestki rat, izgradila i prugu Tuzla-Zvornik koja je također prolazila kroz ovo mjesto. Gledano iz pravca Tojšića, pruga je kroz Kikače bila trasirana sa desne strane rijeke Gribaje.
Trasa pruge u Kikačima, tj. štreča, išla je kroz njive zvane Luka, zatim pored današnjeg fudbalskog stadiona, prolazila podnožejm Ćivića brda, preko njiva Sjenokos te izlazila kod današnje pilane „Fatić“ u Babinopj Luci. Tragovi pruge, tj. šterke kako se u narodu trasa pruge naziva su i danas veoma vidljivi. Dobar dio trase je uništen iz razloga što nisu bili riješeni imovinsko-pravni odnosi zbog početka Prvog svjetskog rata.
Loklano stanovništvo je čistilo svoje njive najvećim dijelom uništavajući ovu štreku tj. kameni nasip sa štreke su koristili za nasipanje lokalnih puteva.
Ekrem Sakić prof.
(NKP.ba)
POVEZAN SADRŽAJ
– Što zapišemo ostaje: Vodenice u Kikačima
– Historijska sekcija JU OŠ „Tojšići“ posjetila zaboravljeni spomenik
– Što zapišemo ostaje: „Stara testa“ Tojšići
– Derviško mezarje i “Staro Greblje” u Gornjim Dubravama
